Bilans akcji Wołyńskie Zaduszki 2021

24 stycznia 2022

Ponad pięćdziesiąt miejsc pamięci w trzech obwodach administracyjnych zachodniej Ukrainy odwiedzili polscy uczniowie, harcerze, studenci, pedagodzy, samorządowcy i instruktorzy w ramach akcji Wołyńskie Zaduszki 2021. Organizacja przedsięwzięcia była możliwa dzięki dotacji Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

Kilka grup uczestników w różnych terminach od listopada do grudnia przemierzało historyczny Wołyń, aby dotrzeć z zaduszkowym, a zarazem niepodległościowym zniczem, na polskie groby i inne miejsca pamięci. W efekcie odwiedzone zostały następujące miejscowości.

I.

Miejsca pamięci narodowej związane z cmentarzami, kwaterami i grobami wojennymi.

W głównej mierze były to miejsa pamięci z okresu walki o niepodległość i szlaku Legionów Polskich, takie jak Polski Lasek, Bracka Mogiła, Wołczeck, Kukle, Jeziorno, Trojanówka, Czersk, Jabłonka, Maniewicze.

Obok nich znalazły się cmentarze, kwatery i groby wojenne żołnierzy Wojska Polskiego z okresu wojny z Rosją Swowiecką poległych na Wołyniu w latach 1919 - 1920. Były to miejscowości takie jak: Równe, Zdołbunów, Poljany, Cminy, Polski Lasek, Kowel na Górce.

Wojenne miejsca pamięci związane z wojną z agresorem sowieckim w 1939 roku to Tynne, natomiast Rymacze to kwatera żołnierzy 27 Wołyńskiej Dywizji Armii Krajowej.  

II.

Drugim ważnym obszarem tematycznym podróży przez Kresy były miejsca martyrologii Polaków, miejsca pochówku, upamiętnienia ofiar z okresu 1943-1945 na Wołyniu. Uczestnicy czestokroć po raz pierwszy miała okazję dotknąć miejsc związanych z tragedią Polaków sprzed kilkudziesięciu lat.

Na szlaku tej podróży znalazły się: Janowa Dolina, Ostrówki i Wola Ostrowiecka, Stepań i Huta Stepańska, Przebraże, Kisielin, Mielnica, Sokul.

III.

Trzecią grupę odwiedzonych miejsc stanowią wsie, miasteczka, cmentarze lub miejsca po nich, w których tętniło kiedyś życie, funkcjonowała polska społeczność i gdzie odnaleźć można mniejsze lub większe pozostałości tamtego czasu. Tutaj naszą uwagę zwróciły Krzemieniec, Ołyka, Poryck, Kowel, Koropiec, Puźniki, Nowosiółka Koropiecka, Toboły, Optowa, Kazimierzówka

IV.

Ostatnią grupę miejsc stanowią mogiły Polaków, którzy po 1945 roku żyli na Wołyniu i przyczynili się pielegnowania polskich tradycji i opieki nad miejscami związanymi z polskością. Tutaj w szczególności pamiętaliśmy o śp. Anatolu Suliku, zwanym duchem Wołyniu, z Kowla, czy zasłużonym dla społeczności maniewickiej nauczycielkom.

Efektem akcji Wołyńskie Zaduszki 2021 jest publikacja folderu pt. Informator Wołyński 2021, w którym zebrane zostały odwiedzone miejsca. Materiał będzie wykorzystywany w dalszej pracy środowisk harcerskich, szkolnych, rodzinach kresowych, samorządach, stowarzyszeniach Polaków z Wołynia. Jednocześnie przygotowana została wystawa ilustrująca przeprowadzoną akcję, która prezentowana będzie przy okazji spotkań w Polsce i na Ukrainie.