
Cywilne groby i cmentarze w 2022 r. (część 2)

12 grudnia 2022
Kolejny rok prowadzone były prace porządkowe na miejscach będących pozostałością dawnych polskich nekropolii. Harcerze w swoich wędrówkach po Ukrainie trafiają na wiele miejsc związanych z polskim dziedzictwem kulturowym, najczęściej w postaci zapomnianych i zdewastowanych polskich cmentarzy, o które przez dziesiątki lat nikt nie dbał ani nikt ich nie chronił. Dzięki programowi Instytutu POLONIKA, od trzech lat miejsca te objęte są stałą opieką.
Kołki (rejon łucki, obwód wołyński). Po dawnym cmentarzu w Kołkach pozostało niewiele materialnych śladów. Dzięki otoczeniu terenu drewniamym płotem miejsce to nie stanowi obecnie pastwiska dla bydła. Co roku prowadzona jest pielęgnacja tego miejsca i ochorna przed dewastacją.
Kołki (rejon łucki, obwód wołyński). Na cmentarzu prawosławnym w Kołkach znajduje się mogiła pomordowanych w 1943 r. Prace w 2022 r. obejmowały odchwaszczanie, oczyszczanie i przygotowanie istniejącego nagrobka z tablicą upamiętniającą pomordowanych do naprawy.
Na tym samym cmentarzu w Kołkach znajduje się grób cywilny Polki zasłużonej dla miasta i województwa w okresie II Rzeczypospolitej.


Toboły (rejon Kamień Kaszyrski, obwód wołyński). Cmentarz pochodzi z okresu II Rzeczypospolitej, jest pozostałością po nieistniejącej też już kolonii polskich osadników. Zapomniany od dziesiątków lat cmentarz został w tym roku objęty pierwszymi pracami: wykoszono trawy, uporządkowano miejsce wokół. Z udziałem miejscowej ludności został postawiony krzyż dębowy. Lokalna społeczność wsi będzie opiekować się tym miejscem.
Janowa Dolina (Bazaltowe, rejon kostopolski, obwód rówieński). W osadzie, która powstała w okresie II Rzeczypospolitej przy zakładach kamieniarskich, w latach trzydziestych XX wieku zamieszkiwało ponad 3 tysiące osób. Slady polskiego cmentarza z tamtego okresu odnalezione zostały w roku ubiegłym. Aktualnie zajęliśmy się oczyszczeniem terenu wokół odnalezionych mogił oraz ich odsłonięciem. W kolejnych sezonach zajmiemy się dalszymi poszukiwaniami pochówków, określeniem zasięgu cmentarzu i stopniowym jego porządkowaniam i remontowaniem.