O obrońcach naszych polskich granic

18 sierpnia 2019

Dwudziesta pierwsza edycja harcerskiej służby pamięci na Wschodzie miała wyjątkowy charakter. Kostiuchnówkę odwiedził Marszałek Senatu RP Stanisław Karczewski oraz troje senatorów RP Grażyna Sztark, Andrzej Pająk i Ryszard Bonisławski. Delegacji towarzyszył Ambasador RP w Kijowie Bartosz Cichocki i Konsul Generalny RP w Łucku Wiesław Mazur.

W pierwszym dniu pobytu goście zwiedzili Centrum Dialogu w dawnej polskiej szkole oraz izbę tradycji gromadzącą interesujące eksponaty. Następnie udali się w wędrówkę po pobojowisku kostiuchnowskim od Polskiej Góry, przez Bracką Mogiłą, Polski Lasek do Wołczecka. Tutaj dołączyli do harcerzy kończących prace porządkowe na grobach legionistów.

Wieczorem wokół harcerskiego ogniska zasiedli wszyscy uczestnicy tegorocznej służby pamięci: uczestnicy trzech obozów letnich prowadzących prace renowacyjne: z hufca Wołyń (Harcerstwo Polskie na Ukrainie), hufca Zgierz i Centrum Dialogu Kostiuchnówka (Związek Harcerstwa Polskiego), wolontariusze z Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku, polscy archeologowie, przyjaciele i sympatycy z Polski i Ukrainy, jak również szanowni goście.

Na zakończenie wieczoru w wyjątkowym otoczeniu cmentarza w Polskim Lasku odbył się spektakl „Ego te absolvo” opowiadający przejmująco o przeżyciach kapelana II Brygady Legionów Polskich księdza Jana Panasia. W tę rolę bohatera monodramu wcielił się Hubert Kułacz, aktor młodego pokolenia, absolwent łódzkiej filmówki.

Nazajutrz, w sobotę miały miejsce główne uroczystości, a rozpoczął je harcerski meldunek i hymny narodowe Polski i Ukrainy. Po Mszy św. koncelebrowanej nastąpiło poświęcenie zrekonstruowanej kapliczki legionowej oraz złożenie kwiatów i zniczy na grobie nieznanego legionisty z 4 pp.

W swoim wystąpieniu Marszałek S. Karczewski podziękował za wspólną modlitwę i za działania harcerzy przy renowacji grobów. „Obserwując Waszą pracę, widziałem w Waszych oczach radość, że tu jesteście, że razem z kolegami z Ukrainy prowadzicie dialog i dotykacie naszej historii”. Dodał, że „te miejsca, tak liczne na Wołyniu, muszą tu być, muszą pozostać w naszej pamięci - Polaków i Ukraińców.” Marszałek Senatu podziękował wszystkim, którzy dbają o mogiły polskich żołnierzy na Ukrainie. „Jestem dumny z Państwa pracy, chcę podziękować za 20 lat wielkiego wysiłku i pasji, którą przekazujcie następnym pokoleniom” - powiedział na zakończenie.

Po uroczystościach marszałek wraz z delegacją odbył rozmowy ze środowiskami Polaków z Łuckiego Okręgu Konsularnego. Podziękował im za aktywność oraz opowiedział o priorytetach władz Senatu w działaniu na rzecz środowisk Polaków zamieszkałych poza granicami kraju. „Naszym priorytetem jest nauka języka polskiego. Zabiegamy także o to, by odbywało się jak najwięcej spotkań młodzieży z Polski z rówieśnikami z zagranicy. Chcemy także, by ci Polacy i osoby polskiego pochodzenia, którzy mieszkają za granicą, czuli się w swoich krajach dobrze” - mówił marszałek Senatu. Polacy podczas spotkania pytali głównie o możliwości ubiegania się o polonijne dofinansowanie, a także o możliwości stworzenia polonijnego okręgu w wyborach do Sejmu i Senatu. Wśród postulatów uczestników było także zbudowanie Domu Polskiego w tej części Ukrainy.

W 2019 roku sierpniowe uroczystości w Polskim Lasku odbywały się pod hasłem „O obrońcach naszych polskich granic”. To słowa zaczerpnięte z harcerskiej pieśni śpiewanej na każdym ognisku. W ten sposób w tym roku chcieliśmy sięgnąć pamięcią do wszystkich, którzy stali na straży polskiej niepodległości, a ślady po nich znaleźć można na wołyńskiej ziemi. Obok legionistów, którzy trwale związani są z cmentarzem w Polskim Lasku i innymi wojennymi nekropoliami, kwaterami, mogiłami i pomnikami, opieką otaczamy też żołnierzy wojny polsko-bolszewickiej z okresu 1919-1920, pochowanych w Kowlu, Polskim Lasku, Cminach, żołnierzy Wojska Polskiego i Korpusu Ochrony Pogranicza walczących na tych terenach z sowieckim najeźdźcą w 1939 roku, jak również funkcjonariuszy Policji Państwowej z okresu II Rzeczypospolitej, którzy polegli na służbie i spoczywają w mogiłach m. in. na cmentarzu w Kowlu.